1403/02/22
در دنیای غنی غذاهای ایرانی، طعم‌های بی‌شماری وجود دارد که هر کدام، نگاهی اجمالی به میراث آشپزی پر جنب و جوش این کشور دارند. از جمله این گنجینه ها، ترشی بندری، ترشی لذیذی است که به غذاهای ایرانی عمق و لطافت می بخشد.
در ادامه به دنیای ترشی بندری بپردازیم و منشا، مواد تشکیل دهنده، آماده سازی و راه های خوش طعم آن را که غذاهای ایرانی را تقویت می کند، بررسی می کنیم.
بندرعباس که در ساحل جنوبی ایران در امتداد خلیج فارس قرار دارد، از دیرباز مرکز تجارت، بازرگانی و فعالیت های دریایی بوده است. موقعیت استراتژیک این شهر، آن را به مرکزی حیاتی برای مسیرهای تجاری بین المللی تبدیل کرده است که ایران را با سایر مناطق در سراسر اقیانوس هند و فراتر از آن متصل می کند.
سبک زندگی ساحلی بندرعباس که از ویژگی های آن مجاورت با دریا و غذاهای دریایی فراوان است، بر سنت های آشپزی آن تأثیر زیادی گذاشته است. غذاهای محلی ترکیبی از طعم های ایرانی، عربی و هندی را با تاکید بر مواد اولیه تازه و ادویه های خوش طعم و متنوع، منعکس می کند.
ترشی قرن هاست که بخشی جدایی ناپذیر از غذاهای ایرانی بوده است. در ایران، ترشی کردن سبزیجات مختلف نه تنها راهی برای حفظ محصولات فصلی، بلکه راهی برای طعم دادن و پیچیدگی به وعده های غذایی بود. هر منطقه انواع منحصر به فرد خود را از ترشی، اغلب با استفاده از مواد محلی و روش های سنتی آماده سازی، توسعه داد.
ترشی بندری از میراث آشپزی بندرعباس و مناطق اطراف آن پدید آمده است. ایجاد آن تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گرفت:
فراوانی محصول تازه: زمین های حاصلخیز اطراف بندرعباس، میوه ها و سبزیجات فراوانی از جمله بادمجان، هویج و سیر به بار می آورند. این مواد، پایه و اساس ترشی بندری را تشکیل می دهند که از غنی بودن کشاورزی منطقه، استفاده می کنند.
تجارت و تبادل فرهنگ ساحلی: موقعیت بندرعباس به عنوان یک شهر بندری بزرگ، آن را با فرهنگ های متنوع و سنت های آشپزی در ارتباط قرار داد. تأثیرات ایرانی، عربی، هندی و حتی آفریقایی به توسعه تورشی بندری کمک کرد و در نتیجه ترشی با ترکیبی منحصر به فرد از طعم ها به دست آمد.
شرایط اقلیمی: آب و هوای گرم و مرطوب نواحی جنوبی ایران باعث ترغیب تخمیر ترشی جات شد. تورشی بندری، مانند بسیاری از ترشی های سنتی، تحت فرآیند تخمیر قرار می گیرد و اجازه می دهد طعم ها در طول زمان توسعه یافته و تشدید شوند.
مواد تشکیل دهنده ترشی بندری ساده و در عین حال خوش طعم است که نشان دهنده ماهیت غذاهای ایرانی است. مواد اصلی شامل:
بادمجان: بادمجان های اسلایس شده،به ترشی بندری بافت گوشتی می دهند و طعم آب نمک را به خود جذب می کنند.
هویج: هویج به ترشی، شیرینی و رنگ می بخشد.
سیر: حبه های سیر له شده، به ترشی طعمی جذاب و تند می بخشد.
فلفل چیلی: فلفل چیلی کامل یا تکه های چیلی، یک طعم تند به ترشی اضافه می کنند.
سرکه: سرکه به عنوان پایه آب نمک عمل می کند و باعث ایجاد اسیدیته و تند مزه می شود.
سبزی های معطر و ادویه جات: موادی مانند نعناع، جعفری، زردچوبه، زیره و دانه های شنبلیله ممکن است برای طعم بیشتر اضافه شود.
تهیه ترشی بندری شامل برش دادن و نمک زدن به سبزیجات، سرخ کردن یا تفت دادن آنها و قرار دادن آن ها به صورت لایه لایه در شیشه های استریل شده با سیر و فلفل چیلی است. آب نمک ساخته شده از سرکه، آب، نمک و شکر را روی سبزیجات می ریزند و شیشه ها را برای چند روز تا چند هفته می گذارند تا تخمیر شوند.
تورشی بندری فراتر از جذابیت آشپزی خود دارای اهمیت فرهنگی است. اغلب در مناسبت ها، جشن ها و گردهمایی های خاص سرو می شود که نماد مهمان نوازی و فراوانی است. به اشتراک گذاشتن تورشی بندری با خانواده و دوستان یک سنت گرامی است که حس اجتماع و ارتباط را تقویت می کند.
اگر می خواهید درباره تاثیر مصرف ترشی بر سلامتی بدانید اینجا کلیک کنید.
فرآیند درست کردن ترشی بندری نسبتاً ساده است، اما به صبر و حوصله نیاز دارد. یک طرح کلی از آماده سازی ترشی بندری آورده ایم:
تهیه سبزیجات: بادمجان و هویج را به قطعات یکنواخت برش داده و نمک می زنیم تا رطوبت اضافی و تلخی آن گرفته شود. پس از شستشو و آبکشی، معمولاً سرخ شده یا تفت داده می شوند تا به رنگ قهوه ای- طلایی در بیایند و نرم شوند.
تهیه آب نمک: سرکه را با آب، نمک و شکر در قابلمه به همراه هر گونه سبزی و ادویه دلخواه ترکیب می کنیم. این مخلوط را جوش می آوریم و سپس می گذاریم تا خنک شود
لایه بندی و تخمیر: سبزیجات سرخ شده، سیر و فلفل چیلی را در شیشه های استریل شده می چینند و روی آن ها، آب نمک می ریزیم. درب شیشه ها را می بندیم و به مدت چند روز تا چند هفته در دمای اتاق، تخمیر می شوند و می گذاریم طعم ها مخلوط شوند و به قول معروف در بیایند.
نگهداری: پس از تکمیل فرآیند تخمیر، ترشی بندری را می توان در یک مکان خنک و تاریک برای ماه ها نگهداری کرد و گذاشت تا طعم آن در طول زمان، کامل تر و بیشتر شود.
ترشی بندری یک چاشنی همه کاره است که می توان آن را به طرق مختلف میل کرد:
همراه با غذا: با برنج ایرانی، خورش (خورشت)، گوشت گریل شده و کباب به زیبایی ترکیب می شود و تضاد دلپذیری را به طعم ها می بخشد.
بشقاب های مزه: ترشی بندری را می توان به عنوان بخشی از مزه در کنار نان ها، پنیرها و زیتون ها سرو کرد و طعم و بافتی فوق العاده را ایجاد کرد.
ساندویچ ها و رپ ها: ترشی بندری یک افزودنی خوشمزه به ساندویچ ها، رپ ها و همبرگرها می باشد و یک عامل تند و ترد ایجاد می کند.
سالادها و پیش غذاها: ترشی بندری را می توان خرد کرد و به سالاد اضافه کرد یا به عنوان تاپینگ در غذاهایی مانند بروشتا یا کروستینی(انواع پیش غذاهای ایتالیایی) استفاده کرد و پیچ و تاب بی نظیری به غذاهای به مزاج آشنا، می بخشد.
نتیجه گیری:
ترشی بندری در دنیای غذاهای ایرانی به عنوان یک چاشنی مملو از خلاقیت و نبوغ آشپزهای ایرانی خودنمایی می کند. با طعم های جسورانه، مواد اولیه ساده و اهمیت فرهنگی، جای تعجب نیست که این ترشی، قلب و کام علاقه مندان به غذا در سراسر جهان را تسخیر کرده است.
ترشی بندری چه به عنوان یک غذای جانبی، چه چاشنی یا میان وعده، یک لذت آشپزی واقعی است که طعم و مزه ای را به هر وعده غذایی اضافه می کند. پس دفعه بعد که هوس چشیدن طعم آشپزی جنوب را کردید، حتما طعم ترشی بندری را بچشید.
